بررسی غلظت فلزات سنگین در بافت خوراکی میگوهای نمونه برداری شده از آب های سواحل استان بوشهر

زمینه: انباشتگی فلزات سنگین که در اثر فاضلاب های صنعتی، شهری و کشاورزی به وجود می آیند معمولاً در مقابل تصفیه شیمیایی مقاوم می باشند. این گونه فلزات به راحتی می توانند باعث آلودگی زیست محیطی آبزیان به خصوص میگوها شوند که یکی از مهم ترین زنجیره غذایی انسان ها محسوب می شوند. هدف از این مطالعه، بررسی غلظت فلزات سنگین از جمله سرب، کادمیوم، روی، مس و جیوه در میگوهای دریایی و پرورشی آب های سواحل استان بوشهر (خلیج فارس) بوده است. مواد و روش ها: میگوهای دریایی از سه ناحیه از سواحل استان صید و جمع آوری گردید. همچنین میگوهای پرورشی از 3 گونه سفید هندی (ferropenaeus indicus)، ببری سبز (penaeus semisulcatus) و پا سفید (litopenaeus vannamei) انتخاب گردید. پس از شستشو، بافت خوراکی میگو جداسازی، تعیین وزن و در فور با دمای 70 درجه سانتی گراد خشک گردید، سپس به صورت پودر در آمده و در کوره با درجه حرارت 550 درجه سانتی گراد به خاکستر سفید تبدیل شدند. مقادیر فلزات سنگین سرب، کادمیوم، جیوه، مس و روی توسط دستگاه جذب اتمی شعله ای تعیین مقدار گردیدند. یافته ها: میانگین غلظت فلزات سنگین سرب، کادمیوم، مس و روی در میگوهای دریایی مورد بررسی به ترتیب 38/2، 27/9، 44/0، 34/1 قسمت در میلیون و جیوه 8/2 قسمت در میلیارد تعیین گردید. همچنین میانگین غلظت فلزات سنگین سرب، کادمیوم، مس و روی در میگوهای پرورشی به ترتیب 3، 8/9، 42/37 و 0/1 قسمت در میلیون و جیوه 7/2 قسمت در میلیارد محاسبه شد. اختلاف چندانی در مقادیر فلزات سنگین بین دو گروه دریایی و پرورشی مشاهده نگردید. مقادیر مجاز با استاندارد ملی ایران برای فلزات سرب، کادمیوم، مس و روی به ترتیب 1، 1/0، 20 و 50 میلی گرم در کیلوگرم وزن تر بافت میگو و در مورد جیوه 500 میکروگرم در کیلوگرم وزن تر بافت میگو می باشد. نتیجه گیری: نتایج این بررسی نشان داد که غلظت فلزات سنگین روی، مس و جیوه از استانداردهای گزارش شده توسط سازمان بهداشت جهانی (who) کمتر بوده و نگران کننده نمی باشد. هر چند میانگین غلظت فلزات سرب و کادمیوم در هر دو نوع دریایی و پرورشی از حداکثر مجاز برای مصارف انسانی بالاتر بوده و نیاز به بررسی و حساسیت بیشتری دارد. نتایج این مطالعه پیشنهاد می کند که اقدامات لازم جهت پیشگیری از آلودگی آب های سواحل دریای بوشهر توسط مقامات مسئول صورت پذیرد.